Müzik dinlerken ve oyun oynarken ihtiyaç duyduğunuz ses sistemlerini seçerken gerekli olacak tüm bilgiler bu yazımızda.
Kimimiz sadece duymaya, kimimizse dinlemeye ihtiyaç duyarız. Sadece duymak isteyenler için sorun yok. Bunlar elektronik cihazlar satan herhangi bir mağazaya gidip bir çift hoparlör alır ve sorunu çözer. Ama dinlemek isteyenler için iş biraz karışıyor: Dijital efektler, özenle kaydedilmiş DVD ve yeni nesil kayıtlar, hoparlörler ve sürücüler.
Bir zamanlar evde film izlemek için televizyon kanallarının yayın akışına bağlı kalmaktan başka çare yoktu. Sonrasında gelişen teknolojinin etkisiyle, ne yayınlanırsa onu izlemek yerine arzu edilen filmi seçmeye fırsat veren video kaset teknolojisi evlere girmeye başladı. Bu kayıt sistemi sayesinde, filmler video kaset satan bir yerden temin edilebiliyor ve ailece film izleme zevki mümkün olabiliyordu. Depolamak için kullanılan Betamax ve VHS kasetlerini 10 yıl öncesine kadar satan dükkanlar bulmamız çok kolaydı. Ardından gelen en büyük devrim de VCD oldu ve VCD okuyucular da tıpkı bir zamanların Betamax ve VHS oynatıcıları gibi evlerde yer almaya başladı.
Bu gelişmeden sonra günümüzün fılmleriyse artık optik depolama teknolojileri sayesinde kullanıcılara ulaşıyor. VCD, bu anlamda gerçekten de manyetik kayıt teknolojisiyle depolanmış Betamax ve VHS kasetlere göre büyük bir gelişmeydi. Bunun da en büyük sebebi daha net görüntüler ve daha çarpıcı ses efektleriydi. Sonuçta görüntü sistemlerinin yanı sıra evlerde artık ses sistemi ihtiyacı da kendini göstermeye başladı. Her ne kadar ilk zamanda bu tip teknolojiler lüks gibi görünse de, günümüzde yaygın olarak kullanılan DVD’lerle gelen çevresel ses ve yakın gelecekte yaygınlaşacağı şimdiden belli olan Blu-ray gibi yeni nesil kayıt formatlarıyla beraber gelecek olan kayıpsız çevresel ses desteği yüzünden artık bir ihtiyaç halini alıyorlar.
Bütün bu gelişmeler olurken bilgisayarlar da daha küçük, daha hızlı ve daha kolay taşınabilir olma yolunda ilerliyordu. Bu gelişmenin devamında da bilgisayarlar evlerde gerekli olmaya başladı. Bilgisayarların optik sürücülerle tanışması sonrasında, zaten evlerde bilgisayar kullanıyorken ayrı bir sistem kurmak yerine fazladan para harcamadan kolaylıkla evdeki bilgisayarda film izlemek ve müzik dinlemek mümkün hale geldi. Bu aşamadan itibaren bilgisayarlarda da ses sistemlerine ihtiyaç duyulmaya başlandı.
Nasıl bir ses sistemi?
Her şeyden önce ses sistemi satın alınırken ileriye dönük sistemleri tercih etmek faydalı oluyor. Yapılan çalışmaların teknolojiye kazandırdığı meyveler günden güne toplanıyor. Optik depolama birimlerinin en son örnekleri Blu-ray teknolojileri. Bu teknolojiler 7.1 kayıpsız ses standardına sahip. Gelecekte bu standart kullanılacak olsa da kullanıcılar günümüzde 5.1 ses sistemlerini daha sık tercih ediyor. Bundaki en önemli faktör, fazladan iki hoparlörün yer ve kablo fazlalığının olmaması. Eviniz yeterli genişliğe sahip değilse tercih edilecek ses sisteminin 5.1 olması daha uygundur. Ancak “bu kalite bana yetmez, ben daha detaylı ses dinlemek ve film izlerken daha gerçekçi ses duymak istiyorum” diyorsanız 7.1 ses sistemi satın almanız gerekiyor.
Bir diğer dikkat edilmesi gereken nokta ses sisteminizi bilgisayarınızda mı, yoksa televizyonda mı kullanmak istediğiniz. Eğer bilgisayarda kullanmak istiyorsanız çok özellikli bir amplifikatöre ihtiyacınız olmayacaktır. Zaten ihtiyaç duyulan teknolojileri bilgisayar yazılımları başarılı olarak kullanabiliyorlar. Ancak televizyonda izleyecekseniz ve kalitenin önemli bir unsur olduğunu düşünüyorsanız kesenin ağzını biraz açıp iyi bir amplifikatör almanız gerekiyor. Çünkü kalite için Dolby Pro Logic, Dolby Pro Logic II, Dolby Pro Logicllx, Dolby Digital 5.1, Dolby Digital Ex gibi teknolojileri destekleyen bir amplifikatöre ihtiyacınız olacak. Ses sistemlerinin kalitesini belirleyen önemli unsurlardan biri de kuşkusuz ki sistemin çalışma frekansı aralığı. Kaliteli bir ses sisteminin 20 Hz – 20 KHz arasındaki sesleri rahatlıkla verebilmesi gerekiyor. Düşük frekanslar bas sesleri, yüksek frekanslar da tiz sesleri oluşturuyor. Dolayısıyla da uygun aralıkta çalışmayan bir sistem ya bas ya da tiz seslerin yeterince duyulmasını engelliyor.
Stereo ses
Ses kayıtlarının tek kanal olmasından çok uzun zaman önce vazgeçildi. Hatırlayacağınız gibi tek kanaldan kayıt ve dinleme olayına mono ses deniliyordu. Mono ses teknolojisi eski olsa da yakın zamana kadar kullanılıyordu. Artık stereo ses sistemleri bile yerini yeni teknolojilere teslim ediyor. Bu sistemlerin en küçüğü 4.1 olmakla birlikte hoparlör sayısı 7.1 e kadar çıkıyor. Hoparlörlerin sürülmesi kayıttan olduğu gibi simülasyonla da oluşturulabiliyor.
